ฉลามทราย สัตว์ทะเลที่มีความสำคัญต่อระบบนิเวศ

ฉลามทราย (Sandbar shark) เป็น ปลาฉลาม ขนาดเล็ก พบได้ทั่วโลกในน่านน้ำเขตร้อนและอบอุ่น มักพบอยู่ใกล้ชายฝั่งหรือใน ป่าชายเลน มีขนาดโตเต็มที่ประมาณ 2-3 เมตร มีลักษณะเด่นคือ มีลำตัวเรียวยาว หัวกว้างและแบน ปากกว้าง มีฟันแหลมคมหลายแถว ลำตัวมีสีน้ำตาลหรือสีเทาปนดำ ท้องสีขาว

ฉลามทราย เป็นสัตว์กินเนื้อ กินสัตว์ทะเลขนาดเล็ก เช่น ปลา กุ้ง ปู หอย หมึก เป็นอาหาร มีความสำคัญต่อระบบนิเวศ เนื่องจากช่วยควบคุมประชากรสัตว์ทะเลขนาดเล็กไม่ให้มากเกินไป ปลาฉลามมีกระดูกสันหลังไหม ต้องบอกเลยว่าปัจจุบันปลามีกระดูกสันหลังอ่อน มีมากกว่า 1,200 ชนิด แต่ปลาส่วนมากในโลกมีการพัฒนามาเป็นปลามีกระดูกสันหลังแล้ว มีเพียงฉลามที่ยังเป็นปลากระดูกสันหลังอ่อนอยู่

ฉลามทรายเป็นสัตว์ที่มีความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ เนื่องจากถูกคุกคามจากกิจกรรมของมนุษย์ เช่น การประมง การล่าเพื่อนำมาบริโภค และการทำลายแหล่งที่อยู่อาศัย ฉลามกินอะไร สัตว์นักล่าแห่งท้องทะเลส่วนมากก็จะกินปลาเล็กเป็นอาหาร ด้วยความที่ฉลามทรายตัวเล็ก อาหารของฉลามทรายจึงเป็นพวก ปลาเล็ก ปู กุ้ง เป็นต้น

ลักษณะทางกายภาพและพฤติกรรม

ฉลามทรายมีลำตัวเรียวยาว หัวกว้างและแบน ปากกว้าง มีฟันแหลมคมหลายแถว ลำตัวมีสีน้ำตาลหรือสีเทาปนดำ ท้องสีขาว ตามีขนาดใหญ่ อยู่ด้านข้างของหัว ฉลามทรายเป็นสัตว์ที่ว่ายน้ำเร็ว มักพบอยู่ใกล้ชายฝั่งหรือในป่าชายเลน มักอาศัยอยู่ตามพื้นน้ำลึกประมาณ 10-100 เมตร บางครั้งอาจพบอยู่ใกล้พื้นผิวน้ำ ฉลามทรายเป็นสัตว์กินเนื้อ กินสัตว์ทะเลขนาดเล็ก เช่น ปลา กุ้ง ปู หอย หมึก เป็นอาหาร ฉลามทรายตัวเมียจะวางไข่ครั้งละประมาณ 10-20 ฟอง ไข่จะฟักเป็นตัวภายใน 2-3 เดือน

การแพร่กระจายและถิ่นที่อยู่

ฉลามทรายพบได้ทั่วโลกในน่านน้ำเขตร้อนและอบอุ่น พบได้ตั้งแต่ชายฝั่งทะเลแคริบเบียน ชายฝั่งแอฟริกา ชายฝั่งอินเดีย และชายฝั่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ในไทยพบฉลามทรายได้ทั่วไปในบริเวณชายฝั่งทะเล เช่น ชายฝั่งทะเลอันดามัน ชายฝั่งทะเลอ่าวไทย และชายฝั่งทะเลฝั่งตะวันออก

การใช้ประโยชน์

ฉลามทรายเป็นสัตว์ที่มีความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ เนื่องจากถูกคุกคามจากกิจกรรมของมนุษย์ เช่น การประมง การล่าเพื่อนำมาบริโภค และการทำลายแหล่งที่อยู่อาศัย ฉลามทรายมักถูกจับโดยชาวประมงโดยใช้อวนลากหรือเบ็ดตกปลา ฉลามทรายถูกนำมาบริโภคเป็นอาหาร โดย เมนูปลาฉลาม ที่ชาวประมงมักนำไปประกอบอาหาร เช่น ต้มยำ แกงกะหรี่ หม้อไฟ ฉลาม ยังถูกนำมาใช้ทำผลิตภัณฑ์อื่น ๆ เช่น น้ำมัน หนัง และเกล็ด

สถานภาพการอนุรักษ์

ฉลามทรายเป็นสัตว์ที่มีความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ เช่นเดียวกันกับ ฉลามวาฬ เนื่องจากถูกคุกคามจากกิจกรรมของมนุษย์ เช่น การประมง การล่าเพื่อนำมาบริโภค และการทำลายแหล่งที่อยู่อาศัย ฉลามทรายถูกจัดอยู่ในบัญชีแดงของสหภาพนานาชาติเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ (IUCN) ประเภทใกล้สูญพันธุ์ (Near Threatened)